Sözün doğru olması yetmiyor; özün de doğru olması gerekiyor!

Bir zat anlatıyordu. Araba alıp satma işine başlamışlar. Ortağı durumunda olan biri, gelen bir müşteriye arabayı satmaya çalışıyor ve bir sürü asılsız övgüden sonra, “Abi sen al bu arabayı. Bu arabada ekmek var!” diyor ve bunu derken de hem vallahi hem billahi diye ne kadar yemin varsa hepsini ardı ardına sıralıyor. Müşteri gittikten sonra ortağına sitemle diyor ki: “Arkadaş yalan yere nasıl böyle yeminler edersin. Yemin öyle kolayca edilen bir şey mi? Allah’ın adını yalana alet etmek insanlığa, Müslümanlığa uyar mı?”. Ortağı olacak şahıs: “Arkadaş bizde yalan olmaz!” diyor ve arabanın bagajını açıp oradaki örtüyü kaydırıyor ve oraya koşmuş olduğu ekmeği göstererek “Bak!” diyor “işte ekmek”.

“Bunun üzerine o işten hemen ayrıldım!” diyor anlatan.

Doğru ne? Yalan ve eğri ne?

Sözün bizatihi kendisinin gerçekliğe uyuyor olması mı, yoksa karşıdaki insan üzerinde olan etkisi mi? belirleyici olan.

Sıffîn’de Muaviye taraftarları Hz. Ali  taraftarlarını Kur’an ile aldatmışlardı. Haricilerin “Allah’tan başka hüküm veren yoktur!” sözleri için Hz. Ali “Kelimetü hak ürîde bihâ’l-bâtıl = Bâtıla alet edilen hak bir söz!” nitelemesi yapmıştı.

“Baban evde mi?” diye soran kişi için, çocuğa babası bir daire çizdirip, elini de daire içine koydurup, “Babam burada yok!” dedirtmesi doğruya mı örnek oluyordu yoksa yalana mı?

Birisi elinde silahla diğerini kovalıyorken kaçanın saklandığı yeri gördün ve kovalayan sana onu görüp görmediğini sordu ve sende yalandan nefret ettiği için doğruyu söyledin ve adam buna sebep öldürüldü. Şimdi senin doğruyu söylemen acaba doğru oldu mu? Yalan söyleseydin de adamın hayatını kurtarmış olsaydın acaba yaptığın şey daha doğru mu olacaktı?

Bu ve benzeri örnekleri çoğaltmak mümkündür. Görülüyor ki doğru olanı yapmak her zaman doğruyu söylemekle olmuyor. Sözün bizatihi doğru ya da eğri olması önemli değil, asıl önemli olan onun karşıdaki insan üzerindeki etkisi ve sonucu oluyor.

Tek başına sözün doğru olması yetmiyor, özün de doğru olması gerekiyor.

Kelamda senin ne dediğinden çok galiba karşıdakinin ne anladığı önemli oluyor.

Dua ile!

03.10.2015

GARİBCE