Yaşat ki sen de yaşayasın!

وَاِنْ كَانَ ذُوعُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ اِلٰى مَيْسَرَةٍۜ وَاَنْ تَصَدَّقُوا خَيْرٌ لَكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ

"Eğer borçlu darlık içindeyse ona eli genişleyinceye kadar mühlet verin. Eğer bilirseniz, (borcu) sadaka olarak bağışlamanız, sizin için daha hayırlıdır."  (Bakara; 280)

Ulemamız der ki: Darlık içinde olana sadaka vermek kurbettir. (Kurbet, kendisi ile Allah’a yaklaşılan ibadetvari özel davranışlardır.) Borcu silmek, ona eli bollaşıncaya kadar mühlet vermekten daha üstün bir meziyettir. Bunun delili de şudur:

Huzeyfe (r.a.) Hz. Peygamber’den (s.a.s.) şöyle buyurduğunu rivayet etmiştir:

Melekler, sizden önceki kavimlerden bir adamın ruhunu aldılar.  Ona dediler ki:  “Ne hayır işledin?”

O cevap olarak: “Ben adamlarıma  ‘ödeme gücü olup da  o an için eli darda olanlara mühlet verin, darlık içinde olup ödeme yapamayacak durumda olanların da borçlarını bağışlayın!’, derdim” dedi.

Bunun üzerine Allah Teâlâ, meleklerine “Siz de onu bağışlayın!” buyurdu. (İbn Arabî, Ahkâmu’l-Kur'ân, (Beyrut 1987) I, 246.

Sömürü ve fırsatçılık yok.

Acil ihtiyaçtan satılık malların öldü fiyatına alınmasında devlet aramak ne mümkün!

Aksine yaşat ki sen de yaşayasın!

Müşteri velinimettir. Çünkü müşteri olmazsa senin malın neye yarar ki!

Adam tıkanmış, o anda boğazına duran şeyi aşırtmak için her şeyini vereceği bir çaresizlik içindedir. Senin vereceğin ise bir yudum su! Sen o suyu esirger de adam ölürse sen de kaybeden olacaksın. Ama yaşatırsan, o da seni yaşatmaya devam edecek.

Zekât fonundan biri de gârimîn zümresi yani borçlu olanlardır. Kurulu bir düzenin çarkı döndüğü sürece herkes kazanır. Çarkı döndüren su kesildiği zaman ondan ekmek yiyen herkes birlikte kaybeder. Bu itibarla ey varlık sahipleri ve ey alacaklı olanlar! Müşterilerinizi veli nimet bilin ve ödeme gücü olup da an itibariyle eli darda olanlara mühlet verin. Bilin ki bu hakîm olan Allah’ın emridir. Verin ki  dönen çark dönmeye devam etsin. Aksi halde tıkanıklık, boğaza duran nesnenin aşırılmaması halinde helakle sonuçlanacağı gibi işyerleri enkaza döner ve yıkıntı altında sadece sahibi kalmaz, ondan istifade eden pek çok kimse kalır. Uzun vadede asıl varlık sahipleri kaybeder.

Din dilinde bu gerçeklikler dünya ahiret dengesi üzerinden anlatılır. İnsanların orada karşılaşacakları felah hali asıl buradaki salah hallerine bağlıdır. Burada onanlar ancak orada esenlik yurduna konarlar.

Hele bir de ödeme gücü olmayanların borcunu tümden sildin mi var ya! İşte onun karşılığı hesapsız sualsiz aklanmak olur.

İhsan sahiplerine selam olsun!

Dua ile!

06.10.2018

GARİBCE